Μέλος του ομίλου: Ενωμένα Φαρμακεία Κύπρου

kedifap-logo

ΜΕΝΟΥ

ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ

Ο όρος οσφυαλγία σημαίνει άλγος στην οσφύ, πόνος δηλαδή στη μέση, και δεν είναι πάθηση αλλά σύμπτωμα που υποδηλώνει λειτουργικές διαταραχές που οφείλονται σε κάποια αίτια. Πόνο στη μέση εμφανίζει κάποια στιγμή στη ζωή του, πάνω από το 80% του πληθυσμού. Παρά το γεγονός ότι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων πρόκειται για «πιάσιμο», που οφείλεται σε ορισμένες κακές συνήθειες της καθημερινότητας και παράγοντες ιδιαίτερα διαδεδομένους στον πληθυσμό, ένα υπολογίσιμο ποσοστό οφείλεται σε οργανικά προβλήματα. Ο πόνος στη μέση (οσφυαλγία), μας ειδοποιεί πως η μέση μας δεν λειτουργεί κανονικά. Συχνά ο πόνος αυτός εξελίσσεται σταδιακά ή κατά κρίσεις χωρίς γνωστά αίτια.

Συνήθως ο πόνος στη Σ.Σ. εντοπίζεται στα πιο ευκίνητα μέρη της, στον αυχένα (αυχενικό σύνδρομο) και χαμηλά στη μέση (οστά), (οσφυαλγία - ισχιαλγία). Μπορεί γι' αυτά να ευθύνονται: Διάσταση στους μαλακούς ιστούς (μύες - τένοντες - σύνδεσμοι). Όλοι οι μύες, οι σύνδεσμοι και οι σπονδυλικές αρθρώσεις μπορούν να τραυματιστούν αν η σπονδυλική στήλη υποστεί απότομες ή παρατεταμένες τάσεις ή πιέσεις. Ένα ξαφνικό τίναγμα, μια ασυντόνιστη κίνηση ή λανθασμένος τρόπος σηκώματος κάποιου βάρους μπορούν να προκαλέσουν οξύ τραυματισμό της μέσης. Επίσης η κακή στάση του σώματος και οι αδύνατοι (αγύμναστοι) μύες της Σ.Σ., μπορεί να είναι η αιτία της οσφυαλγίας εξαιτίας της μη κανονικής πίεσης που υφίστανται οι σύνδεσμοι που στηρίζουν τους σπονδύλους. Η εκφύλιση (φθορά) του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Οι δακτύλιοι των ανθεκτικών ινών του δίσκου σιγά-σιγά φθείρονται και αδυνατίζουν με αποτέλεσμα ο δίσκος να γίνεται πιο λεπτός, κυρίως στην περιφέρειά του. Μπορεί ακόμα να δημιουργηθεί μια επιμήκης σχισμή από το κέντρο του δίσκου προς τα πίσω και μέσα απ' αυτή το μαλακό περιεχόμενο του πυρήνα να βγει προς τα πίσω και να πιέζει κάποιο νεύρο με αποτέλεσμα να προκαλεί έντονο πόνο. Αρθρίτιδα.

Όπως όλες οι αρθρώσεις στο σώμα και οι σπονδυλικές αρθρώσεις μπορεί να προσβληθούν από αρθρίτιδα (πιο συχνά οστεοαρθρίτιδα). Μαζί με την καταστροφή του χόνδρου των αρθρώσεων και την φλεγμονή της άρθρωσης, δημιουργούνται οστικές προεξοχές (οστεόφυτα ή άλατα), στα μέρη που ο δίσκος συνδέεται με τον σπόνδυλο. Ο συνδυασμός αυτής της φθοράς του δίσκου και της οστεοαρθρίτιδας των σπονδυλικών αρθρώσεων αποκαλείται συνήθως αυχενική ή οσφυϊκή σπονδυλοαρθροπάθεια. Ισχιαλγία. Είναι πόνος στη διαδρομή του ισχιακού νεύρου. Το νεύρο αυτό βγαίνει ανάμεσα από τους δύο τελευταίους σπονδύλους και διαμέσου του γλουτού, του μηρού και της κνήμης φτάνει μέχρι τα δάκτυλα του ποδιού. Αν ερεθιστεί η Σ.Σ. από κάποιο προεξέχοντα δίσκο (δισκοκήλη - δισκοπάθεια) ή μια φλογισμένη άρθρωση, προκαλείται έντονος πόνος που μπορεί να φτάσει μέχρι τα δάκτυλα. Οστεοπόρωση. Η ελάττωση της οστικής μάζας στους σπονδύλους, τους κάνει αδύνατους και εύθρυπτους με αποτέλεσμα με μια μικρή αιτία να σπάζουν (να καθιζάνουν), προκαλώντας έντονο πόνο. Αυτή είναι η πιο συχνή αιτία πόνου στη Σ.Σ. στα ηλικιωμένα άτομα (άνω των 60 ετών). Συναισθηματικό (ψυχικό) στρες. Ο αυξημένος μυϊκός σπασμός στους μυς της Σ.Σ. αυξάνει ένα πρόβλημα της μέσης που προϋπάρχει. Παρατεταμένος μυϊκός σπασμός καταλήγει σε μυϊκές ανισορροπίες και ανόμοια κατανομή των πιέσεων της Σ.Σ. Ο πόνος μπορεί να γίνει χρήσιμος οδηγός για την αναγνώριση της μεγάλης πίεσης που δέχονται οι διάφορες δομές της Σ.Σ.

Αλλάζοντας τις συνήθειες σας μπορείτε να μειώσετε την πίεση στη μέση και σταδιακά να βελτιώσετε την λειτουργία της, ώστε να εργάζεστε πιο αποτελεσματικά και με λιγότερο πόνο. Οποιαδήποτε και αν είναι η αιτία της οσφυαλγίας (πόνος στη μέση) η θεραπεία απαιτεί τη διόρθωση της κακής στάσης του σώματος. Η καλή στάση περιλαμβάνει επίσης και την κατάλληλη χρησιμοποίηση των τμημάτων του σώματος (οστών, αρθρώσεων, συνδέσμων, μυών). Για να προλάβουμε την οσφυαλγία πρέπει να αποφύγουμε την υπερένταση σε οποιαδήποτε κατάσταση και αν βρισκόμαστε (ύπτια, όρθια, βάδιση, εργασία άσκηση). Με τις οδηγίες αυτές μπορείτε να διορθώσετε τη στάση και τις κινήσεις, οι οποίες προκαλούν την οσφυαλγία. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται κατά την ανάπαυση, διότι οι μυς του αυχένος και της οσφύος (μέσης) κουράζονται ακόμα και κατά την ανάπαυση. Αν κατορθώσουμε να διατηρήσουμε καλή στάση σε οποιαδήποτε συνθήκη, τότε θα δυναμώσουμε προοδευτικά το μυϊκό μας σύστημα για να προστατεύσουμε και να υποστηρίξουμε την σκληρά εργαζόμενη οσφυϊκή χώρα.

Τι πρέπει να έχουμε προσέχουμε όταν:

Βρισκόμαστε σε όρθια θέση

  1. Στεκόμαστε προσέχοντας, ώστε η μέση μας να είναι όσο πιο ίσια γίνεται. Αυτό επιτυγχάνεται όταν σφίγγουμε τους γλουτούς μας και «τραβάμε» τους κοιλιακούς μας προς τα μέσα. Η μέση μας πρέπει να είναι ίσια και όταν περπατάμε.
  2.  Αποφεύγουμε τα πολύ ψηλά τακούνια. «Κονταίνουν» τον αχίλλειο τένοντα και αυξάνουν την κλίση της σπονδυλικής στήλης.
  3. Όταν χρειάζεται να σταθούμε όρθιοι για πολλή ώρα (κάτι που είναι καλύτερα να αποφεύγουμε), φροντίζουμε να εναλλάσσουμε το βάρος μας, πότε στο αριστερό και πότε στο δεξί πόδι.

Στον ύπνο

  1. Για τη σωστή στάση του σώματος στον ύπνο είναι απαραίτητο να έχουμε ένα πολύ καλό και ανατομικό στρώμα.
  2.  Είναι προτιμότερο να κοιμόμαστε στο πλάι, με τα δυο χέρια μπροστά και τα γόνατα ελαφρώς λυγισμένα.
  3. Η μέση μας ξεκουράζεται περισσότερο αν, όταν ξαπλώνουμε με την πλάτη, έχουμε ένα μέτριο μαξιλάρι κάτω από τα γόνατά μας.
  4. Αποφεύγουμε να κοιμόμαστε με τα χέρια μας τεντωμένα πάνω από το κεφάλι.
  5.  Δεν σηκωνόμαστε απότομα από το κρεβάτι, αλλά λυγίζουμε τα γόνατά μας και «κρεμάμε» τα πόδια στο πλάι του κρεβατιού.

Όταν σηκώνουμε βάρη

Κάθε φορά που σηκώνουμε κάτι πρέπει να νιώθουμε το βάρος του στους μεγάλους μυς των μηρών και όχι στη μέση. - Αν το αντικείμενο που θέλουμε να σηκώσουμε είναι αριστερά ή δεξιά μας, στρέφουμε όλο το σώμα μας -ώστε να είμαστε σε ευθεία μαζί του- και αποφεύγουμε τις έντονες περιστροφές της μέσης. - Δεν πρέπει ποτέ να σηκώνουμε βάρος με τεντωμένα τα πόδια. Το σωστό είναι να λυγίζουμε ελαφρά τα γόνατα προς τα εμπρός. -Αποφεύγουμε να σηκώνουμε μεγάλο βάρος. Για παράδειγμα, είναι σαφώς προτιμότερες οι πολλές ελαφρές σακούλες από το σούπερ-μάρκετ, ακόμα κι αν χρειαστεί να κάνουμε περισσότερες βόλτες για να τις κουβαλήσουμε.

Όταν καθόμαστε

Καθόμαστε προσέχοντας ώστε ο κορμός μας να σχηματίζει ορθή γωνία με τους γλουτούς. Σε κάθε περίπτωση η μέση μπορεί να είναι ελαφρά γερμένη προς τα εμπρός, αλλά ποτέ προς τα πίσω. - Καθισμένοι σε μια καρέκλα, τα γόνατά μας πρέπει να σχηματίζουν ορθή γωνία με τους μηρούς. - Αν το κάθισμα ή ο καναπές δεν ευνοεί την ορθή στάση της σπονδυλικής στήλης, βάζουμε στη μέση μας ένα μαξιλάρι για να το πετύχουμε. - Αποφεύγουμε τις κουνιστές πολυθρόνες. - Φροντίζουμε να ακουμπούν και τα δύο μας πόδια στο πάτωμα και δεν καθόμαστε σταυροπόδι. - Δεν καθόμαστε για πολλή ώρα. Φροντίζουμε κάθε τριάντα λεπτά να κάνουμε σύντομες βόλτες.

Συνοπτικά

Μη λυγίζετε τη μέση σας, αλλά τα γόνατα και τα ισχία - Μη σηκώνετε βαρύ αντικείμενο πιο ψηλά από τη μέση σας - Γυρίζετε πάντα να βλέπετε το αντικείμενο που θα σηκώσετε - Κρατάτε τα βαριά αντικείμενα κοντά στο σώμα σας - Μη σηκώνετε κάτι που δεν είναι εύκολο για σας - Μη σηκώνετε και μη μετακινείτε έπιπλα χωρίς να γνωρίζετε τον τρόπο - Μη κάνετε απότομες κινήσεις - Μάθετε να κρατάτε το κεφάλι και τον κορμό σε ευθεία γραμμή, όταν ξαπλώνετε, κάθεστε ή στέκεστε - Μη χρησιμοποιείται μαλακές καρέκλες και πολυθρόνες. Όταν πρέπει να καθίσετε πολλές ώρες, βάλετε το ένα γόνατο πάνω στο άλλο (σταυροπόδι) - Χαμηλό σωματικό βάρος - Η Φυσικοθεραπεία και η Κινησιοθεραπεία είναι χρήσιμα σε κάθε περίπτωση. Βοηθούν στη μείωση του πόνου, στη βελτίωση της κινητικότητας και της δύναμης και στην σωστή αντίληψη της μηχανικής συμπεριφοράς της σπονδυλικής στήλης στις διάφορες στάσεις και κινήσεις. Του Μιχαήλ Στέλιου (φυσικοθεραπευτή)