Η περίοδος των γιορτών για τους περισσότερους από εμάς, είναι μια ευκαιρία να μαζευτούμε οικογενειακά ή με φίλους για να περάσουμε ωραία, να φάμε και να πιούμε. Τι γίνεται όμως αν κάποιος πρέπει να λάβει αντιβίωση ή χάπια για τη χρόνια ασθένεια που τυχόν έχει; Πώς αυτά θα αλληλεπιδράσουν με το φαγητό ή το ποτό;

Με άδειο ή γεμάτο στομάχι;

Ορισμένα φάρμακα μπορεί να ερεθίσουν το στομάχι, γι’ αυτό συνιστάται να λαμβάνονται μετά το φαγητό. Αντίθετα, κάποια παυσίπονα απορροφούνται γρηγορότερα, άρα δρουν καλύτερα αν τα παίρνουμε με άδειο στομάχι.

Με γεμάτο στομάχι, καλό είναι να παίρνουμε:

α. ορισμένους Β αναστολείς (αντιυπερτασικά), γιατί έτσι έχουν καλύτερη δράση

β.  τις στατίνες αλλά όχι με βαριά και λιπαρά γεύματα

γ. τα αντιμυκητιασικά

δ. τα ηρεμιστικά και

ε. ορισμένα αντιβιοτικά

Με άδειο στομάχι, καθώς η δραστικότητά τους μειώνεται όταν απορροφούνται μαζί με τροφή, είναι:

α. τα φάρμακα του καρδιαγγειακού συστήματος

β. τα περισσότερα αντιβιοτικά

γ. τον σίδηρο και τη θυροξίνη

Ρόλο παίζει επίσης, εάν ένα φάρμακο απορροφάται στο στομάχι ή το έντερο. Όταν ένα φάρμακο απορροφάται στο στομάχι, είναι καλό να υπάρχει τροφή, για να αφομοιωθεί γρηγορότερα. Όταν όμως απορροφάται από το έντερο, η ύπαρξη τροφής στο στομάχι, το καθυστερεί μέχρι να φτάσει στο έντερο για να δράσει.

Γκρέιπφρουτ, χυμός πορτοκαλιού και φάρμακα

Συχνά ακούμε ότι πρέπει να το αποφεύγουν τα άτομα που λαμβάνουν διάφορα φάρμακα, όπως για την καρδιά, οιστρογόνα, στατίνες, αντιϊσταμινικά, αντικαταθλιπτικά, αντιϋπερτασικά, αντιεπιληπτικά κ.α. Πράγματι, το γκρέιπφρουτ αυξάνει πολύ τη δράση των συγκεκριμένων φαρμάκων, γεγονός που μπορεί να τα καταστήσει ακόμα και τοξικά για τον οργανισμό.

Επιπλέον, ο χυμός πορτοκαλιού, ο οποίος αυξάνει την απορρόφηση του ασβεστίου και της ασπιρίνης, μπορεί επίσης να μειώσει τη δράση της ουσίας ατενολόλης (φάρμακο για την υπέρταση – καρδιακά προβλήματα) και της ερυθρομυκίνης (αντιβιοτικό). Άρα καλό είναι να αποφεύγουμε αυτού του είδους τους συνδυασμούς.

Φυλλώδη λαχανικά και αντιπηκτικά

Όσοι βρίσκονται σε αντιπηκτική αγωγή, είναι καλό να μην καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες από πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Το μπρόκολο, το λάχανο, ο μαϊντανός, τα σπαράγγια, το μαρούλι κ.τ.λ. καθώς επίσης και το σογιέλαιο, είναι πολύ καλές πηγές της βιταμίνης Κ, η οποία βοηθά στην πήξη του αίματος. Άρα, τα εν λόγω λαχανικά δρουν ανταγωνιστικά ως προς τα αντιπηκτικά και πρέπει να αποφεύγονται.

Γαλακτοκομικά και συγκεκριμένες αντιβιώσεις

Κατ’ αρχάς θα πρέπει να τονίσουμε ότι υπάρχουν πολλά είδη αντιβίωσης. Σημαντικό είναι, να γνωρίζουμε πως όταν ο γιατρός μάς έχει γράψει τετρακυκλίνες ή κινολόνες, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί σε σχέση με το τι τρώμε κατά τη διάρκεια της αγωγής. Δηλαδή, να μην καταναλώνουμε γαλακτοκομικά προϊόντα 2 ώρες πριν και μετά τη λήψη τους, επειδή το ασβέστιο σε αυτά, συνδέεται με τα εν λόγω αντιβιοτικά, μειώνοντας πολύ την απορρόφησή τους.

Ωστόσο, το γιαούρτι βοηθά στην άμβλυνση των συμπτωμάτων της αντιβίωσης στο έντερο, προστατεύοντας τη χλωρίδα του, γι’ αυτό καλό είναι να το συμπεριλαμβάνουμε στη διατροφή μας, ειδικά την περίοδο που παίρνουμε αντιβίωση.

Το αλκοόλ σε φαρμακευτική αγωγή

Η αλήθεια είναι ότι το αλκοόλ αλληλεπιδρά με τα φάρμακα, σε σημείο που μπορεί να γίνει και επικίνδυνο. Γενικά, το αλκοόλ απαγορεύεται με τα φάρμακα που επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα, επειδή εντείνει τη δράση τους, αλλά και τις πιθανές παρενέργειές τους και γίνεται επικίνδυνο ακόμα και για τη ζωή μας.

Ειδικότερα, το αλκοόλ απαγορεύεται με:

α. αντιϊσταμινικά διότι μπορεί να προκληθεί σοβαρή υπνηλία

β. όσα ανήκουν στα «ναρκωτικά φάρμακα», π.χ. τα ηρεμιστικά – υπνωτικά, γιατί αυξάνονται οι κατασταλτικές δράσεις τους

γ. ορισμένα αντιβιοτικά

δ. τα αντιμυκητιασικά

ε. τα φάρμακα για το άσθμα, γιατί μπορεί να προκληθούν έντονες παρενέργειες

στ. τα αντιϋπερτασικά και τα νιτρώδη

ζ.  τις στατίνες

η. τα αντικαταθλιπτικά

θ. τα αντιεπιληπτικά

ι. τα φάρμακα για το στομάχι

Αλάτι να βάλω στο φαγητό;

Υπάρχουν κάποια φάρμακα με τα οποία πρέπει να περιορίζουμε ή και να κόβουμε το αλάτι από τη διατροφή μας, κυρίως επειδή προκαλούν κατακράτηση και κατ’ επέκταση οιδήματα (πρήξιμο). Τέτοια, είναι η κορτιζόνη (σε αυτήν την περίπτωση χρειάζεται να προσέχουμε και με τη ζάχαρη), τα αντισυλληπτικά και τα αντιϋπερτασικά.

Τι συμβαίνει µε τις φυτικές ίνες;

Τα πλούσια σε φυτικές ίνες τρόφιμα, όπως δημητριακά ολικής άλεσης, φρούτα κ.α., επιβραδύνουν την απορρόφηση της τροφής και την απορρόφηση πολλών φαρμάκων. Δεν συστήνεται να τα αποκλείσουμε από τη διατροφή μας, αλλά να τα καταναλώνουμε σε απόσταση 2 ωρών από τη λήψη των φαρμάκων.

Εν κατακλείδι

• Εάν είστε καλά ενημερωμένοι για τα φάρμακα που λαμβάνετε, μας βοηθάτε να προλάβουμε εύκολα τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες, από αλληλεπίδρασή τους με το φαγητό
• Όταν παίρνουμε ένα χάπι, καλό είναι να πίνουμε μαζί του ένα ποτηράκι νερό (όχι άλλο υγρό), διότι αυτό βοηθά την κατάποση, αλλά και στη διάλυση του στο στομάχι
• Καλό είναι τέλος, όταν παίρνουμε τα φάρμακα μας από το φαρμακείο, να ρωτούμε τον φαρμακοποιό μας για το φάρμακο και αυτός θα μας καθοδηγήσει ανάλογα

Πέτρος Πετρίδης

Φαρμακοποιός